កាលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទើបនឹងបានត្រាស់ថ្មីៗ ព្រះអង្គទ្រង់យាងទៅប្រោស បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុ នៅក្នុងព្រៃឥសីបតនមិគទាយវ័ន ត្រាតែបានសម្រេចព្រះអរហត្តផលគ្រប់អង្គ ។ លំដាប់នោះព្រះអង្គទ្រង់ប្រោសយសកុលបុត្តឲ្យបានសម្រេចព្រះអរហត្តផល ព្រមទាំងសម្លាញ់ទាំង៤នាក់ទៀត គឺព្រះវិមលត្ថេរ ព្រះសុពាហុកត្ថេរ១ ព្រះបុណ្ណជិ១ព្រះគវម្បតិ ១ ។
បន្ទាប់ពីសម្លាញ់ ៤នាក់មក មានសម្លាញ់ ៥០នាក់ទៀតបានសម្រេច មគ្គផលដូចគ្នា ក្នុងពេលនោះព្រះអង្គទ្រង់ប្រជុំពួកព្រះអរហន្តបាន ៦១ អង្គ ព្រមទាំងព្រះអង្គផង ទ្រង់មានព្រះពុទ្ធដីការថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគតរួចហើយចាកអន្ទាក់ទាំងពួង ទេវតានឹងមនុស្សទាំងឡាយឯណាមានក្នុងលោកនេះ ចូរអ្នកត្រាច់ទៅកាន់ចារិកផ្សេងៗពីគ្នា កុំទៅផ្លូវមួយគ្នាពីរនាក់ ដើម្បីដោះទុក្ខទេវតានិងមនុស្សទាំងនោះឲ្យបានចាករួចអន្ទាក់ផង ។ ព្រះអរហន្តទាំងនោះ ក៏ត្រាច់ទៅទីទៃពីគ្នាព្រះពុទ្ធដីកាព្រះអង្គ ។
ចំណែកព្រះសុពាហុកត្ថេរ បាននិមន្តទៅជនបទមួយដើម្បីប្រកាសសាសនា ។ នៅក្នុងជនបទនោះ មានត្រកូលព្រាហ្មណ៍មួយ ជាមនុស្សមិច្ឆាទិដ្ឋិតែងប្រព្រឹត្តបរបាញ់សត្វចិញ្ចឹមជីវិតរៀងរាល់ថ្ងៃ ។
ថ្ងៃមួយព្រានជាកូនប្រសា រៀបចំប្រដាប់ប្រដាចេញទៅបរបាញ់សត្វ បានជួបនឹងព្រះសុពាហុកត្ថេរគង់នៅក្រោមដើមឈើមួយដើម ។ ព្រាននោះគិតថា អើ! ថ្ងៃនេះឆ្នែងណាស់ ព្រោះជួបនឹងមនុស្សកាឡកណ្ណី ហើយក៏ដើរហួសទៅថ្ងៃនោះរកបាញ់សត្វអ្វីពុំបានសោះ ក៏ត្រឡប់មកវិញ ដើរមកក៏ជួបនឹងព្រះថេរៈម្តងទៀត ចេះតែទន្ទេញថាជួបនឹងមនុស្សកាឡកណ្ណីៗ ដូច្នេះទើបព្រះថេរៈសួរថា ម្នាលព្រាន! អ្នកឈ្មោះអ្វី ? ព្រានឆ្លើយថា ខ្ញុំឈ្មោះអរិយៈ ។ លោកមានថេរដីកាថា ម្នាលព្រានជនអ្នកបៀតបៀនសម្លាប់សត្វទាំងឡាយមិនឈ្មោះ អរិយៈ ទេ ឯព្រះអរិយៈទាំងឡាយលោកមិនដែលបៀតបៀនសត្វឡើយ បណ្ឌិតហៅ អរិយៈ ដោយចំពោះតែបុគ្គលដែលអស់ការបៀតបៀនសត្វ ។
ហើយព្រះថេរក៏សំដែងគុណនៃព្រះថេរៗក៏បង្រៀនព្រាននោះថា ពុទ្ធម សរណម គច្ឆាមិន ធម្មំ សរណម គច្ឆាមិ សង្ឃម សរណម គច្ឆមិ ។ ល ។ ហើយក៏ថ្វាយបង្គំព្រះថេរៈត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ ដើម្បីទន្ទេញមន្តនោះទាល់តែចាំ ។
ក្នុងថ្ងៃនោះព្រានរកបរបាញ់សត្វណាមួយក៏ពុំបាន សូម្បីឲ្យគ្រាន់តែជួបក៏មិនជួបផង លុះទៅដល់ផ្ទះប្រពន្ធក៏ម្នីម្នាស្ទុះមកទទួលដូចសព្វដងព្រោះពីដើមគាត់ធ្លាប់រែកសាច់ទៅផ្ទះស្ទើរតែមិនរួច ប្លែកអ្វីថ្ងៃនោះក៏ដើរខ្លួនទទេមានតែប្រដាប់សម្រាប់បរបាញ់ នឹងកញ្ចប់បាយទឹកបំពង់ប៉ុណ្ណោះមាត់ចេះតែទន្ទេញមន្តនោះមិនឈប់សោះ។
លុះប្រពន្ធឃើញគ្មានបានអ្វីសោះ ក៏កើតចិត្តក្តៅក្រហាយជេរស្តីបន្ទោសរហូតឈ្លោះប្រកែកគ្នា ទើបឪពុកក្មេកម្តាយក្មេកមកឃាត់ហើយសួររឿងហេតុដែលចេញទៅបរបាញ់ពុំបានអ្វីសោះ ។ ព្រានជាកូនប្រសារជម្រាបថា បានទៅជួបនឹងព្រះថេរ ១ អង្គគង់នៅក្រោមដើមឈើមួយលោកសម្តែងអំពីគុណនៃព្រះរតនត្រ័យនិងសីលឲ្យខ្ញុំស្តាប់ក៏មានចិត្តត្រេកអរហើយបានសុំលោករៀនមន្តនោះ ឪពុកម្តាយបានស្តាប់ឮដូច្នោះ ហើយ ក៏រឹតតែជួយខឹង ជេរស្តីបន្ទោសបណ្តេញចេញពីផ្ទះថាបើអ្នកឯងនៅតែកាន់របៀបនេះ យើងឈប់ឲ្យអ្នកឯងនៅលើផ្ទះនេះតទៅទៀតហើយ ។
ទើបកូនប្រសារថា បើដូច្នោះឲ្យខ្ញុំធ្វើដូចម្តេច? ឪពុកម្តាយប្រាប់ថាយកមន្តសីលទៅឲ្យលោកវិញទៅ ។ ព្រាននាំយកមន្តសីលដើរសំដៅទៅកាន់សំណាក់ព្រះថេរៈ លុះទៅដល់ហើយលោកសំដែងសរសើរអំពីគុណនៃព្រះរតនត្រ័យឲ្យស្តាប់ម្តងទៀត ហើយបាននិយាយជូនមន្តសីលនោះទៅលោកវិញ ព្រះថេរៈបានប្រាប់ថាមិនមែនមន្តសីលរបស់អាត្មាបានរៀនមកអំពីព្រះសម្ពុទ្ធដែរ បើអ្នកចង់ជូនមន្តសីលនោះ លុះតែទៅជូនដល់ព្រះឯណោះទើបបាន ។
ព្រាននោះគិតក្នុងចិត្តថា វីវរហើយអញមិនដឹងជាព្រះលោកគង់នៅឯណា? ហើយមិនដឹងជាលោកទទួល ឬ មិនទទួលទេ! ទើបទូលសួរព្រះថេរថា ព្រះគង់នៅឯណា? លោកប្រាប់ថាគង់នៅឯវត្តជេតពន ចូរអ្នកទៅឯណោះចុះ ។
ថ្លែងពីបុរសព្រាននោះ កាលបើព្រះថេរមិនព្រមទទួលដូច្នោះហើយ ក៏ដើរសំដៅទៅកាន់វត្តជេពននោះ លេចវាលចូលព្រៃយ៉ាងដាច់ស្រយាល បានទៅជួបនឹងនាងទេវប្រេត៥០០ នាក់នៅជើងភ្នំមួយស៊ីសុទ្ធតែអាហារទិព្វ តែអាក្រាតកាយនៅខ្លួនទេទាំងអស់គ្នា គ្មានសំលៀកបំពាក់អ្វីសោះ ។
នាងទេវប្រេតទាំងនោះ សួរអរិយៈព្រាននោះថាអ្នកអញ្ជើញទៅណា? អរិយៈព្រានប្រាប់ថា ខ្ញុំនាំមន្តសីលទៅជូនព្រះ! ហើយក៏នាំបុរសនោះទៅកន្លែងរបស់ខ្លួន រៀបចំអាហារភោជន៍ដ៏ជាទិព្វឲ្យបរិភោគយ៉ាងឆ្អែតឆ្អន់ស្កប់ស្កល់ស្រេចហើយ ផ្តាំថាបើអ្នកបានទៅជួបនឹងព្រះសូមទូលសួរអំពីបុព្វកម្មរបស់ខ្ញុំ តើពីដើមបានធ្វើកម្មអ្វី បានជាកើតមកបរិភោគអាហារសុទ្ធតែទិព្វ ប៉ុន្តែគ្មានសំលៀកបំពាក់សោះ បើមានបន្តិចបន្តួចយកមកដាក់ប៉ះនឹងខ្លួនមិនបាន? ។
ព្រាននោះទទួលបណ្តាំនាងទេវប្រេតទាំងនោះរួចហើយ ក៏លាធ្វើដំណើរតទៅទៀតបានជួបនឹងដំរីសមួយ ស៊ីសុទ្ធតែបន្លា មានបន្លាឬស្សី នឹងបន្លាព្រេចជាដើមមុតមាត់ចេញឈាមហូរហាម រងទុក្ខវេទនា មានសេចក្តីលំបាកនឹងការចិញ្ចឹមជីវិតក្រៃលែង មានខ្លួនស្គាំងស្គមនៅតែស្បែកនឹងឆ្អឹង បើស៊ីស្មៅឬស្រូវ ដែលជាវត្ថុមានឳជារសក្រៅពីបន្លាចេញនាំឲ្យក្តៅក្រហាយ អន្ទះអន្ទែងស្ទើរដាច់ខ្យល់ ។ ឯដំរីបានឃើញហើយសួរថាអ្នកអញ្ជើញទៅណា? ព្រាននោះប្រាប់ថា ខ្ញុំនាំយកមន្តសីលទៅជូនព្រះ! ហើយផ្តាំផ្ញើឲ្យទូលសួរព្រះឲ្យខ្ញុំផង ថាតើជាតិមុនខ្ញុំបានធ្វើកម្មអ្វី? បានជាមកកើតជាដំរីស៊ីរបស់អ្វីៗ ដទៃទៀតមិនបាន ស៊ីបានតែបន្លា១មុខប៉ុណ្ណោះ មានការលំបាករងទុក្ខវេទនានឹងការចិញ្ចឹមជីវិតយ៉ាងខ្លាំង សូមទូលសួរខ្ញុំកុំខាន ។
ព្រាននោះទទួលបណ្តាំដំរីហើយ លាចរយាត្រាដោយបានដំរីចង្អុលបង្ហាញផ្លូវទៅមុខទៀត បានជួបនឹងពស់ថ្លាន់មួយដេកវៀនព័ទ្ធដំបូកទៅណាមកណាមិនរួចស្គាំងស្គមនៅស្បែកនឹងឆ្អឹងរកអាហារស៊ីមិនសូវបាន។ បានជួបនឹងព្រាននោះសួរថា អ្នកអញ្ជើញទៅណា? ព្រាននោះបានប្រាប់ដូចមុន រួចហើយក៏និយាយផ្តាំផ្ញើនឹងមាណពនោះថា បើអ្នកបានទៅជួបនឹងព្រះ សូមអ្នកមេត្តាទូលសួរអំពីបុព្វកម្មរបស់ខ្ញុំ តើពីជាតិមុន ខ្ញុំបានធ្វើអំពើអ្វី? បានជាមកកើតជាពស់ថ្លាន់ដេកវៀននៅតែមួយកន្លែងរកទៅណាមកណាមិនរួច?
លុះបានទទួលពាក្យបណ្តាំរបស់ពស់ថ្លាន់សំគមនោះហើយ ព្រាននោះលីលាយាត្រាសំដៅទៅទៀតបានជួបនឹងពួកអសុរ នៅក្នុងជនបទមួយតែងតែកាប់សម្លាប់គ្នាគ្មានលោះលាត្រាប្រណី ខ្លះបែកក្បាល ខ្លះពកក្បាលចេញឈាម ហូររហាមពេញមុខមាត់ រងទុក្ខវេទនាយ៉ាងក្រៃលែង។ ក្នុង១ខែឈប់កាប់គ្នាបានតែត្រឹម ៤ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្រៅពីនោះគិតតែពីកាប់សម្លាប់គ្នា រួចពីកាប់ចាក់ទៅក៏ស្រុះស្រួលបបួលគ្នាដាំបាយបរិភោគជាមួយគ្នា ដូចជាគ្មានខឹងទាស់ទែងនឹងគ្នា ឲ្យតែដល់ពេលក៏ចាប់ប្រតិបត្តិការកាប់ចាក់គ្នាទៀត ។
ពួកអសុរបានឃើញព្រាននោះក៏សួរថា អ្នកអញ្ជើញទៅណា? អរិយៈព្រានក៏បានប្រាប់ដូចមុន ហើយនាំទៅកន្លែងរបស់ខ្លួន ចាត់ចែងអាហារភោជនឲ្យបរិភោគឆ្អែតស្កប់ស្កល់ហើយនិយាយផ្តាំផ្ញើ បើអ្នកបានជួបនឹងព្រះ សូមអ្នកមេត្តាទូលសួរបុព្វកម្មរបស់ខ្ញុំតើពីជាតិមុនបានធ្វើអំពើយ៉ាងណា ? បានជាមកកើតអសុរ នេះចេះតែកាប់ចាក់គ្នារាល់តែពេលគ្មានឈប់ឈរសោះ ក្នុង១អាទិត្យ បានឈប់កាប់ចាក់គ្នាបានតែ១ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ហេតុនេះសូមអ្នកទូលសួរខ្ញុំកុំខាន ។
អរិយព្រានទទួលបណ្តាំពួកអសុររួចហើយ ក៏លាធ្វើដំណើរទៅទៀតបានជួបនឹងព្រះរាជា១អង្គ ព្រះនាមព្រះបាទសាលរាជ មានបុត្រី២ព្រះអង្គសុទ្ធតែជាក្រមុំសៅកែ ។ ក្នុង១ឆ្នាំៗព្រះរាជាត្រូវតែនាំ ព្រះរាជវង្សានុវង្សរត់ចេញពីរាជដំណាក់ ទៅគង់នៅស្រុកជាយដែន ដែលឆ្ងាយដាច់ស្រយាលអស់រយះកាលកន្លះខែ ឬ ១ខែ ដោយនៅក្នុងព្រះរាជាដំណាក់ពុំបានសោះ បើខំជំនះតែនៅនឹងកើតហេតុឧបទ្រព្យចង្រៃជាភ្លើងឆេះក្តៅក្រហាយវិនាសអន្តរាយគ្មានសល់អ្វីឡើយ លុះត្រាតែអស់រយកាលកន្លះខែ ទើបយាងត្រឡប់ចូលមកក្នុងនគរវិញបាន។
ព្រះរាជាបានជួបនឹងអរិយៈព្រាន ក៏សួរតាមដំណើរដើមទង ទើបអរិយៈព្រានក្រាបទូលសេចក្តីមុនទៀត ហើយក៏នាំទៅកន្លែងរបស់ខ្លួនរៀបចំចាត់ចែងអាហារភោជនឲ្យបរិភោគឆ្អែតស្រេចហើយ បានផ្តាំផ្ញើនឹងអរិយៈព្រាននោះឲ្យទទួលសួរបុព្វកម្មចែកព្រះអង្គផង ។ អរិយៈព្រានទទួលយកបណ្តាំព្រះរាជារួចស្រេចហើយ ក៏ក្រាបលាធ្វើដំណើរទៅទៀតបានទៅជួបនឹងព្រះសម្ពុទ្ធ ចូលទៅនមស្ករថ្វាយបង្គំព្រះអង្គ ។
ព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់សួរថាម្នាលព្រានអ្នកមកពីណា? អរិយៈព្រានក្រាបទូលតាមដំណើរសេចក្តីទើបព្រះអង្គទ្រង់សំដែងធម៌ទេសនាទូន្មានប្រៀនប្រដៅ អរិយៈព្រានបានស្តាប់ហើយ ក៏រឹងរិតតែមានចិត្តជ្រះថ្លាជាងមុនទៅទៀត ហើយគិតថា អញនឹងមិនលះបង់ចោលមន្តសីលនោះទេ អញនៅតែទន្ទេញឲ្យទាល់តែចាំមែនទែនលុះគិតដូច្នោះហើយ ទើបក្រាបទូលព្រះអង្គថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន កាលដែលខ្ញុំព្រះអង្គចេញធ្វើដំណើរពីស្រុកមក បានជួបនឹងនាងទេវប្រេតចំនួន ៥០០នាក់នៅជើងភ្នំមួយ ស៊ីសុទ្ធតែអាហារទិព្វហើយមានខ្លួនអាក្រាតទទេទាំងអស់គ្នា យកសំពត់មកប៉ះពាល់នឹងកាយពុំបានសោះ បើជំនះតែខំយកមកប៉ះនឹងខ្លួន ក៏បណ្តាលឲ្យក្តៅក្រហល់ក្រហាយអន្ទះអន្ទែងស្ទើរតែដាច់ខ្យល់ ។
ពួកនាងទេវប្រេតទាំងនោះបានផ្តាំផ្ញើនឹងខ្ញុំព្រះអង្គឲ្យក្រាបទូលសួរអំពីបុព្វកម្មរបស់នាង តើពីជាតិមុននាងបានធ្វើកម្មដូចម្តេចខ្លះ? ហេតុនេះសូមព្រះអង្គទ្រង់សំដែងបុព្វកម្មរបស់នាងទេវប្រេតទាំងនោះឲ្យខ្ញុំព្រះអង្គបានដឹងផង ។ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ព្រះសណ្តាប់ពាក្យព្រាននោះហើយ ទើបព្រះអង្គទ្រង់នាំអតីតនិទានមកថាម្នាលព្រាន នាងទេវប្រេតនោះ កាលពីដើមបានកើតជាស្រ្តីនៅក្នុងជនបទមួយតែងនាំគ្នាលក់ជ្រូកចិញ្ចឹមជីវិត ដល់កាលណាលក់ជ្រូកអស់ទៅបានប្រាក់យកទៅទិញគ្រឿងអលង្ការ សម្រាប់តុបតែងខ្លួនមានខ្សែមាស នឹងទឹកអប់ម្សៅជាដើម មួយចំណែកទៀតបានអង្គាសប្រមូលប្រាក់គ្នាយកទៅ ចាត់ចែងប្រគេនចង្ហាន់បិណ្ឌបាតចំពោះព្រះសង្ឃតែមិនបានធ្វើចីវរទាននឹងសេនាសេនៈទានទេ ។
ដោយបាបកម្មដែលនាងចិញ្ចឹមជ្រូកនោះក៏បណ្តាលឲ្យនាងធ្លាក់ទៅកើតជាប្រេតរងទុក្ខវេទនាគ្មានសំពត់ស្លៀកដណ្តប់នឹងកន្លែងនៅឲ្យបានស្រួលបួល ព្រោះមិនបានធ្វើវីវរទាននឹងសេនាសនទាន ។ ដោយអំពើជាកុសលដែលនាងបានប្រគេនចង្ហាន់បិណ្ឌបាតចំពោះព្រះសង្ឃអានិសង្សនៃទាននោះ ក៏បណ្តាលឲ្យនាងបានអាហារទិព្វបរិភោគតែរាល់ពេលវេលាដូច្នេះឯង ។ ព្រានបានស្តាប់ចាំហើយ ទើបទូលពីរឿងដែលខ្លួនបានជួបដំរីស៊ីបន្លាតទៅទៀត ។
ព្រះអង្គទ្រង់នាំអតីតនិទានមកថា កាលពីព្រេងនាយដំរីនោះបានកើតជាអ្នកកាត់ក្តីប្រកបដោយអគតិទាំង៤ ធ្វើអំពើអាក្រក់លាមកគ្រប់បែបយ៉ាង មានស៊ីសំណូកជាដើម ដល់ពេលកាត់ក្តីម្តងៗ កាត់មិនដែលបានត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់សោះ ប្រកបដោយអំពើអយុត្តិធម៌គ្រប់ជំពូក ។ ដល់គាត់អស់អាយុសង្ខារទៅ បានទៅកើតជាសត្វដំរីស៊ីតែបន្លាដាច់មាត់ចេញឈាមហូររហាមរងទុក្ខវេទនានៅទីនោះ ព្រោះតែអំពើអាក្រក់ដែលគាត់បានធ្វើឲ្យបណ្តាជនក្តៅក្រហាយ ដោយសារតែគាត់កាត់ក្តីមិនសុចរិតយុត្តិធម៌ ។
ព្រានទូលសួររឿងពស់ថ្លាន់ទៀតព្រះអង្គទ្រង់នាំអតីតនិទានថា កាលពីដើមពស់ថ្លាន់នោះកើតជាសេដ្ឋីមានទ្រព្យច្រើន តែកំណាញ់ស្វិតស្វាញជូរជាតិណាស់ មិនដែលធ្វើបុណ្យទានដល់ស្មូមយាចកអ្នកកំសត់ទុគត៌ណាមួយឡើយ សូម្បីតែខ្លួនឯងក៏មិនហ៊ានស៊ីវត្ថុដែលមានឳជារសឆ្ងាញ់ពិសារផង ដល់ពេលជិតស្លាប់គាត់យកទ្រព្យទៅកប់ទុកគ្មានឲ្យនរណាម្នាក់ដឹងសោះ ។
លុះដល់ស្លាប់ទៅបានកើតជាពស់ថ្លាន់វៀននៅតែ១កន្លែងរកទៅណាពុំរួច ដោយហេតុតែសេចក្តីកំណាញ់ដែលគាត់បានអប់រំសន្សំមកអស់កាលដ៏យូរបានដិតជាប់នៅក្នុងចិត្តរបស់គាត់ ម្ល៉ោះហើយក៏ហ៊ានទៅណាមកណា ព្រោះខ្លាចវិនាសអន្តរាយទ្រព្យសម្បត្តិនោះ ដូច្នោះហើយ ក៏ស៊ូទ្រាំរងទុក្ខវេទនានឹងសេចក្តីស្រេកឃ្លានតាមយថាហេតុ ។
ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់ថាម្នាលព្រាន ពស់ថ្លាន់នោះដែលមិនហ៊ានវារទៅរកស៊ីឯណា ព្រោះនៅខាងក្រោមកន្លែងដែលវៀននោះ សុទ្ធតែកំណប់ទ្រព្យ ដែលគាត់បានកប់ទុកពីអតីតជាតិ ។ ព្រានបានស្តាប់ហើយ ក៏ធ្វើមនសិការះកត់សំគាល់ទុកក្នុងចិត្ត រួចទូលសួរពីរឿងពួកអសុរដែលកាប់សម្លាប់គ្នាគ្មានត្រាប្រណី ក្នុង១អាទិត្យត្រូវបានឈប់សម្រាកលែងកាប់គ្នាបានតែ១ថ្ងៃព្រះអង្គទ្រង់តា្រស់ថា ម្នាលព្រានក្នុងកាលខណ្ឌខាំងកំបាំងបាត់ស្លាត់កន្លងរំលងទៅហើយ មានព្រះរាជាមួយព្រះអង្គទ្រង់ព្រះនាមព្រះបាទព្រហ្មទត្ត សោយរាជសម្បត្តិនៅនគរមួយទ្រង់ប្រកបដោយទសពិរាជធម៌ ព្រះអង្គទ្រង់ដាក់អាជ្ញាថា ក្នុង១អាទិត្យ ត្រូចប្រជារាស្ត្រទាំងអស់ឈប់សម្រាកប្រកបការងារក្នុងថ្ងៃសីល ១ ថ្ងៃ ។ ត្រូវនាំគ្នារក្សាសីលឲ្យបានជានិច្ច បើនរណាមិនប្រតិបត្តិតាមត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មតាមព្រះរាជអាជ្ញា ។
ចំណែកបណ្តារាស្ត្រមានកិច្ចករាប្រកបផ្សេងៗគ្នា ខ្លះប្រកបខាងកសិកម្ម ខ្លះខាងលក់ស្រា ខ្លះលេងល្បែងស៊ីសងមានបញ្ជល់មាន់ជាដើម ក៏នាំគ្នាឈប់ប្រកបកិច្ចការទាំងនោះក្នុងថ្ងៃសីលតាមព្រះរាជអាជ្ញា ខ្លះបានរក្សាសីល ខ្លះទៀតក៏គ្រាន់តែឈប់ស្ងៀមទទេ ដោយខ្លាចអំណាចអាជ្ញាព្រះមហាក្សត្រ ។ ចំណែកពួកជនមួយក្រុម ជាអ្នកប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខខាងបញ្ជល់មាន់គ្មានលស់ថ្ងៃណាមួយ ដល់ព្រះរាជាទ្រង់ដាក់អាជ្ញាដូច្នោះ ក៏នាំគ្នាឈប់លេងល្បែងបញ្ជល់មាន់ក្នុងថ្ងៃសីល ផុតតែថ្ងៃនោះនាំគ្នា បញ្ជល់មាន់ទៀត ប្រព្រឹត្តតែអំពើបាបអកុសលយ៉ាងនេះរហូតដល់ចាស់ជរាតែរៀងៗខ្លួន ។
លុះផុតអាយុសង្ខារបានទៅកើតជាពួកអសុរតែងកាប់សម្លាប់គ្នាគ្មានត្រាប្រណី ដោយផលកម្មអាក្រក់ដែលខ្លួនបានប្រព្រឹត្តបញ្ជល់មាន់ពីជាតិមុន ក៏ហុចផលផ្តល់ឲ្យចាក់កាប់សម្លាប់គ្នាយ៉ាងនេះ ហើយដែលបានឈប់សម្រាកលែងកាប់គ្នា១ ថ្ងៃ ព្រោះខ្លាចអំណាចអាជ្ញាព្រះរាជាដែលបានកំរិតយ៉ាងតឹងតែង ម្ល៉ោះហើយពួកអសុរនោះក៏ត្រូវបានរួចខ្លួនសុខសប្បាយក្នុង១អាទិត្យបានតែ១ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះដូចអ្នកឃើញស្រាប់ហើយ ។ ព្រានបានស្តាប់និទាននោះហើយ ទើបទូលសួរព្រះមានបុណ្យពីរើងព្រះរាជា១ព្រះអង្គតាមលំដាប់ហូរហែមកទៀត ។
ព្រះអង្គទ្រង់នាំអតីតនិទានមកសំដែងបា្រប់ថា ព្រះរាជាអង្គនោះកាលពីដើមកើតជាកុដុម្ពីមានបុត្រពីរនាក់ ជាអ្នកធ្វើស្រែចំការមានទ្រព្យច្រើន តែងជួលពួកកម្មករឲ្យកាប់ឆ្កាព្រៃធ្វើស្រែចំការក្នុង ១ឆ្នាំម្តង លុះកាប់រួចហើយគ្រាន់តែព្រៃនោះស្ងួតស្រពាប់ល្មមៗ ក៏យកភ្លើងទៅដុតឆេះស្លាប់សត្វទាំងតូចទាំងធំ តាំងពីស្រមោច កណ្តូប សង្អារជាដើម ដោយគ្មានសេចក្តីមេត្តាករុណាចំពោះសត្វតូចតាច ទាំងមិនបានដេញសត្វដែលឃើញឲ្យរត់ចេញឡើយ ។ ម្ល៉ោះហើយក៏ត្រូចឆេះស្លាប់ក្នុង ភ្លើងនោះទៅ។ ដោយពៀរវេរា ដែលព្រះអង្គដុតព្រៃឆេះសត្វស្លាប់សត្វតូចតាចអស់ជាច្រើននេះបណ្តាលឲ្យក្តៅក្រហាយរងទុក្ខវេទនាគង់នៅក្នុងព្រះរាជដំណាក់ពុំបានក្នុង១ឆ្នាំត្រូវតែនាំគ្រួសាររត់ចេញទៅនៅជនបទអស់រយៈកាលកន្លះខែឬ ១ខែ ទើបត្រឡប់ចូលមកវិញបាន ដោយបាបកម្មដែលព្រះអង្គបានធ្វើនោះឯង ។
ព្រានបានស្តាប់អតីតទាន ដែលព្រះមានព្រះភាគទ្រង់នាំមកសំដែងចប់សព្វគ្រប់ហើយ ក៏លើកករប្រណម្យថ្វាយបង្គំលាព្រះមានបុណ្យត្រឡប់ទៅវិញ ដើម្បីនាំយកពត៌មាននោះទៅប្រាប់ដល់ជនទាំង៥នាក់ឲ្យបានដឹងពីបុព្វកម្មដែលខ្លួនបានធ្វើពីក្នុងអតីតជាតិ ។ លុះគាត់ដើរត្រឡប់ទៅវិញបានជួបនឹងព្រះរាជា ហើយអធិប្បាយរឿងនោះទូលព្រះរាជាឲ្យបានជ្រាបតាមដំណើរសេចក្តីហូរហែ ព្រះរាជាបានទ្រង់ព្រះសណ្តាប់ហើយ ក៏មានព្រះទ័យនឹកសង្វេគខ្លោចផ្សាចំពោះបាបកម្មដែលព្រះអង្គបានប្រព្រឹត្ត ហើយលើកបុត្រទាំង២ អង្គប្រគល់ឲ្យអរិយៈព្រានធ្វើជាប្រពន្ធ ។
លុះអំណើរតមកព្រះអង្គប្រគល់រាជសម្បត្តិទាំងអស់ឲ្យអរិយៈព្រានជាកូនប្រសារគ្រប់គ្រងជំនួសព្រះអង្គ តាំងពីពេលនោះមកអរិយៈព្រានបានឡើងជាស្តេចព្រះនាមសីលសាររាជ ។ ព្រះបាទសីលសាររាជទ្រង់នាំពួកពលសកលយោធាយាងធ្វើដំណើរទៅទៀត ដើម្បីយកពត៌មានទៅប្រាប់ពួកអសុរ លុះទៅដល់ហើយបានអធិប្បាយប្រាប់ដូចលើកមុន។ ឯពួកអសុរទាំងអស់ បានប្រគល់កាយថ្វាយខ្លួនជាបរិវារ ។
ឯផលកម្មអកុសលដែលខ្លួនបានធ្វើនោះ ក៏បានផុតរលត់លែងកាប់សម្លាប់គ្នាទៅទៀតពីពេលត្រឹមពេលដែលខ្លួនបានដឹងនោះមក ។ រួចទ្រង់យាងទៅបា្រប់ពស់ថ្លាន់នោះទៀតថា ពីជាតិមុនពស់ឯងធ្លាប់កើតជាសេដ្ឋីម្នាក់មានទ្រព្យស្តុកស្តម្ភ ប៉ុន្តែជាមនុស្សកំណាញ់ស្វិតស្វាញ មិនធ្វើបុណ្យឲ្យទានដល់ស្មូមយាចកអ្នកកំសត់ទុគត៌ឡើយ ម្ល៉ោះហើយបានជាឯងមកកើតជាពស់ថ្លាន់នេះ នៅខាងក្រោមដំណេកឯងក្នុងដំបូកនេះមានកំណប់ទ្រព្យជាច្រើនដែលអ្នកឯងបានកប់ទុកពីជាតិមុន យើងបានដឹងពត៌មាននេះសព្វគ្រប់អស់ហើយ ។
ចំណែកពស់ថ្លាន់លុះបានដឹងដូច្នោះហើយ ក៏ប្រគល់ទ្រព្យទាំងអស់របស់ខ្លួនថ្វាយព្រះរាជក្នុងពេលនោះ ។ ឯព្រះបាទសីលសាររាជលុះបានកំណប់ទ្រព្យ ដែលពស់ប្រគល់ឲ្យមកនោះយកទៅធ្វើបុណ្យឲ្យទានឧទ្ទិសចំណែកកុសលផ្តល់ឲ្យពស់ថ្លាន់នោះ ក៏បានរួចផុតចាកសេចក្តីទុក្ខ បានសោយសុខសម្បត្តិជាសុខក្សេមក្សាន្តតាំងពីពេលនោះរៀងដរាបមក ។
បន្ទាប់មកទ្រង់នាំពួកបរិវារដើរទៅកន្លែងដំរីទៀត លុះទៅដល់ហើយក៏និយាយរឿងរ៉ាវប្រាប់ដំរីនោះឲ្យបានដឹងសព្វគ្រប់ ។ ឯដំរីកាលបើបានដឹងបាបកម្មដែលខ្លួនធ្វើអំពើអយុត្តិធម៌បន្ទុក ឥតមានការកោតក្រែងញញើតអ្វីសោះ ព្រោះហេតុនេះបានជាបណ្តាលឲ្យទៅកើតជាដំរីស៊ីតែបន្លាមុតមាត់ចេញឈាមតែរាល់ថ្ងៃនោះហើយ ក៏សុខចិត្តប្រគល់កាយថ្វាយខ្លួនជាសេនាព្រះបាទសីលសាររាជតាំងពីពេលនោះ ហើយបានរួចចាកសេចក្តីទុក្ខគ្រប់យ៉ាង បានសោយសុខក្សេមក្សាន្តជាភិយ្យោភាពដោយសារចំណែកកុសល ដែលព្រះបាទសីលសាររាជ បានឧទ្ទិសផ្សាយទៅឲ្យ ។
លំដាប់ពីនោះមកព្រះអង្គទ្រង់បន្តដំណើរទៅមុខទៀត ដើម្បីយកដំណឹងនេះទៅប្រាប់ដល់ពួកនាងទេវប្រេតទាំង៥០០ ដែលបានផ្តាំផ្ញើពីពេលមុន លុះដល់ពួកនាងទេវប្រេតទាំង ៥០០ មានចិត្តត្រេកអររីករាយនាំគ្នាចាត់ចែងអាហារភោជនថ្វាយព្រះអង្គសោយ លុះសោយរួចស្រេចទើបទ្រង់ថ្លែងបុព្វកម្មរបស់នាងទេវប្រេតទាំងនោះឲ្យបានដឹងថា កាលពីមុននាងកើតជាមនុស្សរកស៊ីចិញ្ចឹមជ្រូកលក់ លុះបានប្រាក់មកយកទៅទិញសំលៀកបំពាក់ នឹងគ្រឿងអលង្ការសម្រាប់តាក់តែងខ្លួនមានម្សៅប្រេងជាដើមលុះសម័យថ្ងៃមួយបាននាំគ្នាចាត់តែងធ្វើចង្ហាន់ដាក់បាតព្រះសង្ឃ ដោយសារអំណាចអានិសង្ឃនៃបិណ្ឌបាតទាននោះ ក៏នាំឲ្យនាងទាំងអស់គ្នាបានមកកើតជាទេវប្រេត សោយអាហារសុទ្ធតែទិព្វចីវរទានពួកនាងមិនបានឲ្យទេ ព្រោះហេតុនោះហើយបានជានាងរងទុក្ខវេទនារកសំលៀកបំពាក់គ្មាន ។
ចំណែកពួកនាងទេវប្រេតទាំង៥០០លុះបានស្តាប់អតីតនិទានរបស់ខ្លួនដូច្នោះហើយ ក៏នឹកតក់ស្លុតតូចចិត្តអាណិតខ្លួនគ្រប់ៗគ្នា រួចបានប្រគល់កាយថ្វាយខ្លួនធ្វើជាបរិវាទាំងអស់គ្នាបានសុខសប្បាយរួចចាកទុក្ខទាំងពួង ដោយសារកុសលផលបុណ្យដែលព្រះបាទសីលសាររាជ បានឧទ្ទិសផ្សាយទៅឲ្យតាំងពីត្រឹមពេលនោះរៀងដរាបមក ។
អត្ថបទនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ប្រជុំជាតក
វាយអត្ថបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត
0 comments:
Post a Comment